Uit het oogpunt van kennisdeling en het wél mogelijk maken van innovatie, heeft 29 januari jl. de eerste Roundtable spelregels voor de digitale maatschappij (en verder) plaatsgevonden op het kantoor van Pels Rijcken, met een focus op sensordata en de juridische en ethische vraagstukken die op dat gebied spelen. In dit blog een beknopte samenvatting van enkele behandelde onderwerpen.
Het idee om zelf deze roundtable te organiseren ontstond toen wij merkten dat er steeds meer gesproken werd over dit onderwerp. Ook bij diverse van onze cliënten en tweedegraads connecties. Bij velen speelden vergelijkbare vragen en we proefden een grote behoefte aan discussie. Lang nog niet iedereen wist elkaar te vinden; er was nog geen ecosysteem voor samenwerking. Vandaar dat wij de handschoen hebben opgepakt en deze roundtable hebben georganiseerd als eerste stap.
Aanwezig bij deze sensordata-bijeenkomst waren het ministerie van BZK, het Rathenau Instituut, Geonovum, de gemeenten Den Haag en Eindhoven, de provincie Noord-Brabant, de VNG, de Future City Foundation, het Interprovinciaal Overleg, Venture Spring en het Nationaal Smart City Living Lab.
Geonovum
Marc de Vries van Geonovum nam met ons de 'Handreiking spelregels sensordata ingewonnen in de openbare ruimte ingewonnen in de openbare ruimte’ door. Geonovum heeft een concept-sensordataverordening geschreven met als doel hierover te discussiëren. Die discussie ontstond zeker. Er werd gevraagd of de handreiking getoetst is, waar de grenzen van de concept-verordening liggen en of er nog veel geregeld moet worden. Hieruit bleek dat er vooral vanuit het oogpunt van data getoetst is en dat er nog vragen beantwoord dienen te worden op juridisch vlak. Ook moet gekeken worden waar de grenzen en hoe de verhoudingen liggen tussen de verschillende belangen van de gemeenten en private partijen.
Gemeente Eindhoven
Bas Pelgrum van de gemeente Eindhoven heeft ons vervolgens meegenomen in het Eindhovense gedachtengoed, waarvan Ran Haase de grondlegger is. Zij zijn van mening dat een marktpartij data mag verzamelen, mits deze gedeeld wordt met iedereen. Dat leidt wel tot één van de grote ethische kwesties met betrekking tot sensordata: de zorgplicht die de overheid heeft inzake de bescherming van haar burgers en diens data. Anderzijds wil je als gemeente niet innovatie beperken door dataverzameling te veel te begrenzen.
Contractenrecht
Pelgrum stelde eveneens dat het niet wenselijk is om per gemeente de omgang met sensordata te regelen. Anderen beaamden dit. De omgang met sensordata kan efficiënter door het gezamenlijk te reguleren. Wettelijk gezien zou dit binnen het contractenrecht plaats kunnen vinden, maar kan een gemeente in een gemeentelijke verordening eisen stellen aan de verzameling en het gebruik van sensordata in de binnenstad, als er geen contractuele relatie bestaat?
Registratie van sensoren
Daarnaast is ook nog gesproken over sensorregistratie: welke sensor bevindt zich waar, wat meet die sensor en naar welke partij wordt die informatie doorgestuurd? Zo’n registratiesysteem kan tot op zekere hoogte vergeleken worden met de autonome lokale regels die gemeenten stellen ten aanzien van kabels en leidingen, in aanvulling op de regels die gesteld zijn bij en krachtens de Telecommunicatiewet. Voor sensordata is zo’n registratiesysteem dus waarschijnlijk zeer goed mogelijk. Maar wat je er vervolgens mee mag en kunt doen is een andere discussie.
Vervolgvragen rondom sensordata
Na de bruisende eerste bijeenkomst, volgen zeker meer roundtables. Er zijn nog veel open vragen, zoals de juridische bepaling wat data nu eigenlijk is en wiens eigendom het is. Wat wil en kan de overheid reguleren op dit vlak en hoe pas je de bestaande wetgeving en juridische kaders ten aanzien van privacy en security van data praktisch toe in deze context? Maar ook de vraag hoe de publieke belangen, de individuele belangen (autonomie) èn de commerciële belangen gewaarborgd kunnen worden. Genoeg stof dus voor volgende roundtables.
Pels Rijcken en sensordata
Met de mate van kennis en ervaring die het expertteam Digitale Transformatie van Pels Rijcken reeds heeft opgedaan op het gebied van smart cities, zijn onze kantoorgenoten veelgevraagde sprekers. U kunt ons bezoeken op één van onderstaande events:
Smart City Update - 7 maart in Rijswijk; Beyond Data Congres - 28 maart in Eindhoven (neem contact met ons op voor 20% korting op het toegangskaartje).
U en sensordata
Bent u ook bezig met vraagstukken rondom sensordata? Wij horen graag van u.