Bij de ontwikkeling van bouwlocaties speelt grondexploitatie een belangrijke rol. Het gaat hierbij om het bouwrijp maken van de locatie, het aanleggen van openbare voorzieningen en het inrichten van de openbare ruimte. In de Omgevingswet zijn regels opgenomen omtrent grondexploitatie. Deze regels zijn grotendeels overgenomen uit de Wro. Het wetsvoorstel bevat echter ook een aantal inhoudelijke veranderingen die moeten zorgen voor een verbetering ten opzichte van de huidige regelgeving. In dit blogbericht sta ik stil bij deze veranderingen.
- Integratie van het omgevingsrecht
Het exploitatieplan zal in de Omgevingswet als planvorm verdwijnen. De regeling van de grondexploitatie wordt geïntegreerd in het omgevingsplan, de omgevingsvergunning en het projectbesluit. Zo zullen exploitatieregels aan het omgevingsplan worden toegevoegd en exploitatievoorschriften aan de omgevingsvergunning. Dit zal zorgen voor een betere integratie tussen ruimtelijke ordening en grondexploitatie. Daarnaast zal dit leiden tot minder procedures en geen afstemmings- en coördinatieproblemen.
- Meer flexibiliteit Onder de Wro moet een exploitatieplan worden vastgesteld bij de herziening van een bestemmingsplan dat in een aangewezen bouwplan voorziet. Het wetsvoorstel voorziet in de mogelijkheid om exploitatieregels of exploitatievoorschriften op een later moment vast te stellen. Dit kan gebeuren op het moment dat het college van burgemeester en wethouders een wijziging van een deel van het omgevingsplan vaststelt of op het moment dat een omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit wordt aangevraagd.Meer flexibiliteit wordt tevens geboden doordat gemeenten kunnen afzien van een ruimtelijk besluit bij een exploitatietekort. De gemeente kan onder het wetsvoorstel niet gedwongen worden om een tekortplan vast te stellen.
- Versnelling van de procedures De procedures zullen worden versneld door meer zekerheid te bieden over de kosten. Dit wordt bereikt door verschillende kostensoorten te schrappen die momenteel tot veel discussie leiden. Zo zullen de kostensoort «bovenplanse kosten» en de kostensoort «financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen» worden geschrapt. Gebleken is dat het merendeel van de onder deze kostensoorten geschaarde kosten betrekking hadden op bovenwijkse voorzieningen. Deze kosten blijven onder het wetsvoorstel verhaalbaar. Het schrappen van deze kostensoorten maakt de wetgeving eenvoudiger en kan tijdwinst opleveren bij onderhandelingen.
- Afname van de lasten De lasten zullen onder het wetsvoorstel afnemen omdat er minder vaak exploitatieregels of exploitatievoorschriften nodig zullen zijn. Dit komt ten eerste doordat het hoofdstuk grondexploitatie in de Omgevingswet alleen toepasbaar is als er sprake is van een specifiek aangewezen kostensoort. Daarnaast zal het aantal gevallen waarin van exploitatieregels of exploitatievoorschriften kan worden afgezien worden uitgebreid en tenslotte biedt het wetsvoorstel de mogelijkheid tot intrekking van exploitatieregels.