De Eerste Kamer heeft gisterenavond (22 december) het wetsvoorstel voor de nieuwe Elektriciteits- en gaswet [1] verworpen, met 1 stem verschil. De wet, ook wel de wet Stroom genoemd, moest het mogelijk maken om TenneT, netbeheerder op land, ook beheerder te maken voor een net op zee. Dat net is noodzakelijk om windturbines op zee te kunnen realiseren.
Een meerderheid van de Eerste Kamer stemde echter tegen het wetsvoorstel, omdat de wet Stroom ook de splitsing van energiebedrijven in een netwerkbedrijf en productiebedrijf bevatte, het zogeheten ‘groepsverbod’. Dit terwijl de huidige Wet onafhankelijk netbeheer[2] (ook wel genoemd de Splitsingswet) reeds voorziet in het groepsverbod en de Hoge Raad bij arrest van 26 juni van dit jaar reeds heeft geoordeeld dat het groepsverbod niet in strijd is met EU-recht.[3] Het verwerpen van het wetsvoorstel heeft dus niet tot gevolg dat het groepsverbod van tafel is, maar zorgt er wel voor dat de realisatie van het net op zee vertraging oploopt.
Elektriciteits- en gaswet
Het verworpen wetsvoorstel strekte tot herziening van de wetgeving inzake elektriciteit en gas. Het was het laatste onderdeel van de wetgevingsagenda STROOM (STROomlijning, Optimalisering en Modernisering). Het doel van STROOM is te komen tot wetgeving die duidelijker en eenvoudiger is, met minder regeldruk voor bedrijven en minder lasten voor de overheid. Daarnaast wordt met de nieuwe wetgeving optimaal aangesloten bij Europese richtlijnen. Eerder, in 2013, werden daartoe de Elektriciteitswet 1998, de Gaswet en de Warmtewet reeds gewijzigd. Met het onderhavige wetsvoorstel zouden de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet worden samengevoegd, waarbij bepalingen werden geordend en gestroomlijnd. De onderwerpen inrichting en taken van de netbeheerder en tariefregulering werden inhoudelijk gewijzigd. Daarmee werd uitvoering gegeven aan het Energieakkoord en zouden de laatste stappen worden gezet op de weg naar een duurzame energiehuishouding in 2050: de energietransitie.
En nu?
Nu het wetsvoorstel verworpen is, kan TenneT niet worden aangewezen als netbeheerder voor windparken op zee. Om dat mogelijk te maken zal een nieuw wetsvoorstel gemaakt moeten worden. Dit betekent minimaal een half jaar vertraging. De doelstelling van 14% duurzame energie in 2020 komt daardoor mogelijk in gevaar.
[1] Voorstel van wet houdende regels met betrekking tot de productie, het transport, de handel en de levering van elektriciteit en gas (Elektriciteits- en gaswet), Kamerstukken I 2015‑2016, 34 199, C.
[2] Wijzigingswet Elektriciteitswet 1998 en Gaswet (nadere regels omtrent een onafhankelijk netbeheer), Stb. 2006, 614.
[3] HR 26 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1728HR 26 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1729.
