Home Kennis Gemeente is (nog) niet verplicht mededingingsruimte te bieden bij de verkoop van grond

Gemeente is (nog) niet verplicht mededingingsruimte te bieden bij de verkoop van grond

24 maart 2020
Georges Dictus
en
Marleen Botman
Een voor gemeenten en provincies belangrijke en actuele vraag is of het leerstuk van schaarse vergunningen ook van toepassing is op privaatrechtelijke overeenkomsten. Op 19 november 2019 heeft het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden geoordeeld dat de door de Afdeling geïntroduceerde mededingingsnorm bij schaarse vergunningen (nog) niet van toepassing is op gronduitgifte buiten de aanbestedingsrechtelijke context.

In deze zaak staat een (ingrijpende) wijziging van het dorpscentrum in Didam centraal. De gemeente Montferland heeft een masterplan vastgesteld waarin onder andere is opgenomen dat wordt beoogd alle supermarkten in het centrum van Didam te vestigen. Bij het opstellen van het masterplan is een Albert Heijn-exploitant niet betrokken. Hij is geïnteresseerd in een pand op het Raadhuisplein waar het oude gemeentehuis gevestigd is geweest. Vastgoedontwikkelaar Groenstaete zal dit deel van het masterplan uitvoeren en is van plan supermarkt Coöp naar het oude gemeentehuis te laten verplaatsen. De Albert Heijn-exploitant vordert bij de rechter in kort geding een verbod voor de gemeente op de verkoop en levering van het pand zonder voorafgaand een openbare biedingsprocedure te doorlopen.

Staatssteun en aanbesteding

In de eerste plaats is er volgens het gerechtshof geen sprake van een aanbestedingsplichtige opdracht. Verder is onvoldoende aannemelijk gemaakt dat de gemeente in strijd heeft gehandeld met het staatssteunrecht. De gemeente en Groenstaete hebben voldoende toegelicht dat voor de gemeentehuislocatie een marktconforme prijs is betaald. Bovendien, zelfs al zou komen vast te staan dat de gemeente onrechtmatige staatssteun heeft verleend, dan zou dat de gemeente niet verplichten alsnog alle geïnteresseerden een kans te bieden om de locatie te verwerven.

Mededingingsnorm

Vervolgens oordeelt het gerechtshof dat de door de Afdeling geïntroduceerde mededingingsnorm bij schaarse vergunningen (nog) niet van toepassing is op gronduitgifte buiten de aanbestedingsrechtelijke context. Voor zover dit wel zo zou zijn, geldt de norm enkel bij schaarste. Appellanten hebben onvoldoende aannemelijk gemaakt dat daarvan sprake is. De stelling dat het zou gaan om een ‘toplocatie’ en de verklaring van een makelaar dat er op dit moment geen vergelijkbare locatie te koop wordt aangeboden zijn daartoe onvoldoende. Een beroep op het arrest van 3 december 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:9210 faalt, omdat de gemeente in die zaak een potentiële koper niet had laten meedingen ondanks eerder gedane toezeggingen. Van dergelijke toezeggingen is in deze zaak geen sprake.

Algemene beginselen van behoorlijk bestuur

Ook het betoog dat de gemeente in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb) heeft gehandeld slaagt niet.

Bron: Hof Arnhem-Leeuwarden 19 november 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:9911