Het moderne, grijze gebouw van de Hoge Raad in Den Haag ademt statuur. En ja, ook invloed, als een van de hoogste instanties van de rechterlijke macht. De deur zit wel direct aan de stoep en zonder hoge trappen, maar erachter volgen meteen de beveiligingspoortjes. Niet een gebouw waar mensen makkelijk naar binnen zouden stappen zonder persoonlijke uitnodiging, zonder er een afspraak te hebben voor de Week van de Rechtsstaat, zoals vandaag.
Bij de statafels vlak voor de grote zittingszaal staat een man uit Tilburg. Gewoon was hij niet. Want hij was die dag al veel drempels over gestapt, zonder persoonlijke uitnodiging. Hij voelt zich aangesproken door de oproep om het symposium bij te wonen. Hij is normaal in overgrote meerderheid aanwezig, op straat, in winkels, in scholen en bedrijven. Maar nu is hij bijzonder, want hij is die ochtend in veel opzichten een enkeling.
Hij laat me niet los. Hij is de mens waar Will Tiemeijer van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid later in zijn bijdrage over spreekt. De mens die, zoals wij allemaal, hunkert naar grip op zijn persoonlijke leven en de wereld om hem heen, waar alles snel verandert, zonder dat je er echt invloed op lijkt te hebben. Dat is, zo leren we van Tiemeijer, namelijk zeer bepalend voor een gelukkig leven, waarin ontwikkeling mogelijk is.
Dat is de mens waar daarna Tof Thissen over spreekt. De voorzitter van het Ouderpanel Kinderopvangtoeslag en voormalig directeur van onder meer het UWV is bevlogen en rept met persoonlijke ervaring over menselijk leed in de overheidsmachines. Hij raakt de overgrote meerderheid van de zaal, de vele professionals, werkzaam bij overheden, de rechterlijke macht of de advocatuur, zoals ik.
Dan mag ik wat zeggen. Gelukkig zijn de woorden die ik heb voorbereid toepasselijk. Ik hoor mezelf zeggen dat iemand die naar de rechter stapt om de overheid aan te spreken, iemand is die de rechtsstaat daar en dan versterkt. Ik vertel dat wij als kantoor nadenken over hoe wij, vanuit onze rol, samen met onze cliënten bij de overheden dat kunnen blijven zien. Maar dan die man, denk ik opnieuw. Hij is met zijn komst uit Tilburg, met zijn daad van betrokkenheid, overwinnaar van drempels van de democratische rechtsstaat. Ik hou hem voor ogen.
