Als burgemeester van Den Haag ben ik graag gastheer van het jubilerende ImpactFest, het Haags festijn van business waar meer telt dan winst alleen. Den Haag is tien jaar geleden met ImpactCity gestart vanuit een duidelijk idee: goede intenties verdienen een goed businessplan. Daar is destijds een mooi motto opgeplakt: doing good & doing business. Onder dat motto komen sindsdien bedrijven samen die winst en maatschappelijke doelen verbinden. Jaarlijks laten we dat aan elkaar en de wereld zien tijdens ImpactFest.
De combinatie van idealisme en handen uit de mouwen spreekt mij enorm aan. Grote maatschappelijke vraagstukken worden niet alleen mondiaal of nationaal opgelost, maar ook van onderop. Door lokale overheden en initiatiefnemers die aan de slag gaan met vrede, onrechtvaardige verhoudingen, klimaatverandering of het milieu.
Als voorzitter van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heb ik me daar in binnen- en buitenland jarenlang voor ingezet. En als vigerend voorzitter van de wereldvereniging van lokale en regionale overheden (UCLG) heb ik dat de afgelopen tijd ook gedaan. Samen met VNG International ontwikkelden we het Haags Handvest voor lokale vrede, dat gemeenten wereldwijd inspireert om lokaal beleid te maken voor vreedzaam samenleven. Den Haag deelt hiermee haar ervaring en aanpak, en stimuleert andere steden. Ik was er vaak voor op reis, maar het komt de stad ten goede en past volgens mij goed bij het burgemeesterschap van de stad van vrede en recht.
Bij die stad van vrede en recht denken we al snel aan de vele internationale instellingen, hoven en organisaties op dat vlak in onze stad. Ze vormen samen een veelal chique wereld op enige afstand van de gewone Hagenaars en Hagenezen. Maar recht en gerechtigheid gaan niet alleen over een abstracte internationale rechtsorde. Ze gaan ook over recht en rechtvaardigheid in eigen land. Over de afstand die mensen ervaren tot het recht waarop ook zij een beroep moeten kunnen doen.
Met wijkrechtspraak, zoals bijvoorbeeld in Den Haag Zuidwest, komt het recht uit de imponerende gebouwen naar de mensen in de wijk. Hier staat niet het aanwijzen van schuldigen centraal, maar gaat het om het vinden van oplossingen waarmee mensen weer met elkaar verder kunnen in de wijk. Met dit en dergelijke initiatieven komen recht en de ervaring van rechtvaardigheid weer dichter bij elkaar.
Er zijn ook heel andere manieren om vertrouwen in het recht en toegang tot het recht te bevorderen. Pels Rijcken biedt met het Access to Justice Fonds, en de daaraan verbonden award, kansen aan innovatieve ideeën voor veiligheid en recht vooral gericht op kwetsbare groepen in de samenleving.
Bij de finalisten voor de award een app waarmee slachtoffers van huiselijk geweld hulp kunnen vragen, maar ook bewijs verzamelen tegen de geweldpleger. Er is een app die mensen in juridische problemen koppelt aan de juiste hulpverlener en een app waarmee eenvoudig is na te gaan of er recht is op een uitkering of andere financiële hulp. Voor de winnaar is er een aanmoedigingsprijs, een startbedrag.
ImpactFest is een feest en een vrolijke competitie. Tegelijkertijd ervaren we grote druk. Geopolitieke spanning en oorlog verdringen de aandacht voor klimaat en milieu. De internationale rechtsorde, waarvoor we ons in Den Haag al meer dan een eeuw sterk maken, wordt van alle kanten aangevallen. Private initiatieven met een maatschappelijke doelstelling ondervinden vaker weerstand. Het thema van deze editie van ImpactFest luidt dan ook: ‘Under Pressure – Brace for impact’. Omdat het juist nu van belang is dat Impact ondernemers elkaar kunnen vinden. Hier in Den Haag, stad van vrede, recht en rechtvaardigheid.
Jan van Zanen
Burgemeester van Den Haag
