Terugblik Inzicht in Digitalisering: de juristen van nu maken innovatie mogelijk

Digitalisering is een vakgebied waarop Pels Rijcken zich als legal trendwatcher met hart en ziel inzet én het onderwerp van het congres dat zij 12 juni 2018 organiseerde.

De vele bezoekers werden bijgepraat over de
juridische aspecten van href=";
target="_blank">blockchain, cryptomunten en ICO's, href=";
target="_blank">kunstmatige intelligentie, href="
in combinatie met de AVG en href=";
target="_blank">sensordata. Voorafgaand aan deze workshops
vertelde gastspreker Erik Vermeulen, professor aan de Tilburg
University, hoe de juridische praktijk zal veranderen door
technologische ontwikkelingen.

Geen weg terug

Regelmatig wordt gevreesd dat digitalisering ons vak
overbodig maakt, maar niets is minder waar: de juristen van nu
maken innovatie juist mogelijk. "Technologische ontwikkeling hééft
impact op ons werk en er is geen weg terug." In zijn href=";
target="_blank">verhaal concentreerde Vermeulen zich op
drie belangrijke ontwikkelingen die gaande zijn: blockchain en
smart contracts, internet of things en decentralized organizations.
Toegegeven, de hoogleraar keek weleens met argusogen naar wat
machines allemaal in hun mars hebben. Vormden ze geen bedreiging
voor zijn advocatenvak? Vermeulen weet beter: "Innovaties brengen
veel vraagstukken met zich mee en die kúnnen niet worden opgelost
zonder ons." Om het gat tussen rechtsgeleerden en techneuten te
dichten, riep hij de cursus coding for lawyers in het
leven - vanzelfsprekend te volgen aan 'zijn' universiteit.
Veelzeggend is de foto die hij liet zien van 'Suits'-acteurs in
mooie maatpakken en jaloersmakende jurkjes. "Voorheen was dit voor
mijn studenten het toekomstbeeld van hun dromen." Op de volgende
foto toonde hij het clichébeeld van een groep IT'ers in niet héél
modebewuste shirts. "Nu willen ze graag worden zoals deze
'IT-nerds', of mínstens op hun niveau kunnen praten."

Werk voor juristen

Juristen kunnen ten eerste een helpende hand bieden
bij het ontwerpen van smart contracts, want die zijn stiekem
helemaal niet zo 'smart'. De hoogleraar haalde een voorbeeld aan
waarbij hij zelf als head of governance bij Philips nauw betrokken
was. "In samenwerking met de TU Eindhoven onderzochten we zo'n
ontwerp. Een lampje was 'tokenized': als de gloeilamp in handen van
de klant was, werd de betaling automatisch voldaan. En het geld
werd teruggestort als-ie stuk ging." Een smart contract, met de
eigenschap 'if this, then that', is niets waard zonder bemoeienis
van een mens van vlees en bloed, want íemand moet vertellen wat de
vervolgstappen zijn. Ook het versterken van het vertrouwen in de
blockchain-infrastructuur vraagt om kennis uit juridische hoek.
"Hoe geloofwaardig zijn Airbnb-reviews? Organisaties zoeken naar
oplossingen om reputaties binnen het netwerk betrouwbaarder te
maken. Juristen kunnen en moeten een bijdrage leveren aan het
vormgeven van de codes." Tenslotte ligt er veel werk op het gebied
van wet- en regelgeving: hoe zorg je ervoor dat je compliant bent?
En: "In die toekomst zullen de wet- en regelgeving al direct in de
technologie worden vastgelegd."

Ervaringen en kennis delen

Na Vermeulens openingslezing werden in workshops
voorbeelden en ervaringen gedeeld van projecten waarbij Pels
Rijcken in het recente verleden een rol speelde. Onder andere de
 toepassingen voor  Labchain, Mijn Zorg Log en APG/PGGM -
stuk voor stuk draaiend op de blockchaintechnologie - passeerden de
revue. Pels Rijcken denkt graag op tijd mee. Om geen showstopper te
hoeven zijn, het líefst in de vorm van co-creatie: vanaf de start
van een innovatietraject dus.

Om tafel met IT

Martin Meurs, consultant bij Roldo Rent en in die
hoedanigheid bezig met sensordata, heeft het onderwerp
digitalisering na vanmiddag hoog op de agenda staan. "Er zijn
zoveel sensors in de markt, maar er is zo weinig gereguleerd vanuit
de overheid. Ik ga de actualiteiten nauwlettend in de gaten houden;
wat staat er te gebeuren en wat moeten wij doen?"

Ook Meghan Weeland, als bedrijfsjurist werkzaam bij
The Greenery, reageert enthousiast: "Het is zeker relevant: ik
bespreek regelmatig met mijn collega's de initiatieven die zij
ontplooien op het gebied van digitalisering. Bijvoorbeeld de
robotisering in onze supply chain, hoe gaan we daarmee om? Het is
goed om te weten wat voor rol ik daarin kan spelen als jurist.
Vóórdat het gebouwd wordt."

Van de plenaire lezing en de workshops zijn verslagen
geschreven, deze kunt u hier terugvinden:

href="
Future of Law (plenaire lezing)

href=";
Artificial intelligence & Machine learning

href=";
Het verzamelen van sensordata in de buitenruimte

href=";
Juridische vraagstukken rondom blockchain, crypto's en ICO's

href="
en de AVG